Fágareive ja sváinnasreivve lea duođaštus ahte leat válbmen ja ceavzán fágaoahpahusa.

Sváinnasgeahččaleapmi lea namahus geahččaleami giehtaduodjegullevaš fágas, ja fágareive geavahuvvo industriija- ja bálvalusgullevaš fágii. Namahusat leat dávjá čatnon dolaš árbái.

Gelbbolašvuođageahččaleapmi lea duođaštus ahte oassi fágaoahpahusas lea ceavzán. Oahppankandidáhtan čađahat don gelbbolašvuođageahččaleami oahpahanáigodaga loahpas

Geahččaleami báiki

Dábálaččat čađahit fitnooahppit fága-/ dahje sváinnasgeahččaleami oahppafitnodagas, hárjehallikandidáhtat fas bargosajis.

Muhtin fágain sáhttá geahččaleapmi čađahuvvot geahččalanstašuvnnas. Geahččalanstašuvnnas leat buot dárbbašlaš reaiddut maid dárbbaša go čađaha geahččaleami.

Mii lea geahččaleapmi?

Fága- dahje sváinnasgeahččaleapmi árvvoštallá du fága gelbbolašvuođa, oahppanplána eavttuid mielde. Geahččaleami guhkkudat lea fágas fágii, ja lea čilgejuvvon fága oahppanplánas.

Gávnnat oahppanplána dás

Geahččaleapmi lea njeallje oasis

1. Plánet barggu ja čilget válljejuvvon čovdosiid
2. Fágalaš barggu čađaheapmi
3. Árvvoštallat iežas geahččaleami barggu
4. Geahččaleami barggu duođaštus

Dus lea vejolaš geavahit veahkkeneavvuid maid geavahit oahppanáiggis dahje geavahat beaivválaččat barggus

Gii árvvoštallá geahččaleami?

Geahččalanlávdegottis lea ovddasvástádus ráhkadit du fága- dahje sváinnasgeahččaleami, ja sii árvvoštallet dan. Leat guovttis geain lea gelbbolašvuođa fágas geat dahkaba dan.

Dus lea vejolaš oaččut čuovvovaš árvosáni:

- Ceavzán hui bures
- Ceavzán
- Ii ceavzán

Fylkeskommunen oppnevner prøvenemnder i de fagene det er prøvekandidater i.

Prøvenemnda har ansvar for å lage fag- eller svenneprøven og for å vurdere den. Nemda består av minst to personer med kompetanse i faget.

Fitnooahppit ožžot oahppoduođaštus ja fága-/sváinnasreivve go lea ceavzán buot fágaid ja eksámeniid, fága-/sváinnasreivve lea ceavzán ja oahppanáiggi lea ceavzán.

Fágareive barggus kandidáhtat ožžot gelbbolašvuođaduođaštusa ja fága-/sváinnasreive.

Hárjehallikandidáhtat ožžot gelbbolašvuođaduođaštusa ja fága-/sváinnasreive.

Oahppankandidáhtat ožžot gelbbolašvuođaduođaštusa.

Juo, lea vejolaš ođđasit váldit geahččaleami. Jus leat fitnooahppi dahje oahppi molssaevttolaš Js3 skuvllas de oahppafitnodat dahje skuvla veahkeha ođđasit dieđihit geahččaleapmái.

Jus leat hárjehallikandidáhta sáhtát áramusat čađahit geahččaleami guhtta mánu maŋŋel go čađahit dan geahččaleami maid it ceavzán. Ferte ieš dieđihit geahččaleapmái ja máksit geahččaleamedivada 2.geardde geahččaleamis.

Dus lea dušše vejolaš váidalit jus oaččut árvosáni “Ii ceavzán”.

Don sáhtát váidalit geahččalanlávdegotti árvvoštallamii dahje formálalaš boasttuvuhtii geahččaleami čađaheamis mii váikkuha bohtosii.

Váidalanáiggemearri lea golbma vahku dan dáhtona rájes go čálalaš diehtu bohtosa birra bođii fylkkagielddas.

Mo dagan jus háliidan bohtosiid váidalit?

Don fertet sáddet čálalaš váidalusa fylkkagildii.

Váidaleapmi formálalaš boasttuvuhtii: Čilge mii lea geavvan, ja manne don oaivvildat dat lea váikkuhan bohtosii.

Váidaleapmi árvvoštallamii: Čilge manne don oaivvildat geahččalanlávdegoddi árvvoštallan ii leat riekta, ja jus lea duođaštus de bija mielddusin.

Mii geavvá du váidalusain?

Váidaleapmi formálalaš boasttuvuhtii: Fylkkagielda árvvoštallá váidalusa ja dahká mearrádusa. Jus mieđihit, de du geahččaleapmi duššindahko, ja dus lea vejolaš čađahit ođđa geahččaleami.

Váidaleapmi árvvoštallamii: Fylkkagielda sádde du váidaleami geahččalanlávdegoddái geat vástidit du váidalussii. Váidalus, ja vástádus geahččalanlávdegottis sáddejuvvo nationála váidalanlávdegoddái geaid Oahpahusdirektoráhtta lea namuhan árvvoštallamii. Jus mieđihit váidalussii de rievdadit du árvosáni, “Ceavzán”. Jus eai mieđit de bisso árvosátni, ja dus lea vejolaš čađahit ođđa geahččaleami maŋŋel dieđiheapmi lea dohkkehuvvon.